Hội nghị Chính phủ với các địa phương diễn ra trong 1,5 ngày (28-29/12/2020) dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc. Từ điểm cầu chính tại trụ sở Chính phủ, Hội nghị được kết nối tới 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng và các đại biểu tới dự Hội nghị Chính phủ với các địa phương. – Ảnh: VGP

Ngày thứ nhất Hội nghị nghe Báo cáo tóm tắt về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế  –  xã hội năm 2020 và 5 năm 2016-2020; dự kiến phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới. Bước sang ngày làm việc thứ hai, Hội nghị nghe các tham luận của các Bộ trưởng, thành viên Chính phủ.

Chính phủ họp trực tuyến quy mô toàn quốc với các địa phương trong cả nước để bàn giải pháp phát triển kinh tế – xã hội năm 2021 – Ảnh: Chinhphu.vn

Mở đầu phiên làm việc ngày thứ hai (sáng 29/12), Chủ tịch HĐQT Sicbo Tài Xỉu Sảnh Rồng (Vinatex) – ông Lê Tiến Trường phát biểu trước Hội nghị. Thay mặt cộng đồng doanh nghiệp Dệt May, ông Trường bày tỏ lòng biết ơn sự chỉ đạo chính xác, quyết liệt, kịp thời của chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ ngành và các địa phương trong việc phòng chống dịch Covid-19 năm 2020, giúp cho ngành Dệt May Việt Nam là nước duy nhất trong Top 5 nước xuất khẩu dệt may thế giới không bị cách ly, dừng sản xuất. Đó là nguyên nhân quan trọng nhất giúp cho xuất khẩu dệt may của Việt Nam có mức suy giảm thấp nhất, xét về mặt hàng quần áo trong Top 5.

Ông Lê Tiến Trường – Chủ tịch HĐQT Vinatex phát biểu tại Hội nghị – Ảnh: Quang Hiếu

Năm 2020 là năm đầu tiên sau 25 năm, xuất khẩu Dệt May của Việt Nam tăng trưởng âm 10,5%, chỉ đạt 35 tỷ USD so với 39 tỷ USD năm 2019, tuy nhiên trong bối cảnh tổng cầu thế giới giảm trên 22%, từ 740 tỷ USD giảm xuống 600 tỷ USD, các quốc gia cạnh tranh đều có mức giảm 15-20%, thậm chí gần 30% nếu bị cách ly dài. Theo báo cáo của McKinsey ngày 04/12 vừa qua, lợi nhuận ngành thời trang toàn cầu đã giảm 93%, hơn 10 thương hiệu chuỗi cung ứng và thương hiệu thời trang lớn phá sản. Khoảng 200.000 lao động trong các chuỗi cung ứng thời trang tại Mỹ đã mất việc làm. Trong khi đó, nhờ không bị gián đoạn sản xuất, nên thị phần của hàng dệt may Việt Nam vẫn tiếp tục tăng trưởng, lần đầu đạt 20% tại thị trường Mỹ, trong đó nhiều tháng đứng ở vị trí số 1 về thị phần. Các hiệp định thương mại, nhất là EVFTA tuy không thể bù đắp được sự sụt giảm về kim ngạch nhưng cũng đã có những tác dụng đáng kể trong việc giảm thiểu thiếu hụt đơn hàng.

Về nội tại, ngành Dệt May đã chủ động từ đầu năm khi chuỗi cung ứng nguyên liệu bị gián đoạn bằng nhiều giải pháp tổng hợp, dịch chuyển nguồn cung. Đồng thời tham gia ngay từ đầu tháng 2 sản xuất các sản phẩm PPE phục vụ phòng dịch trong nước, đảm bảo nhu cầu, bình ổn giá, và từ tháng 3 đến tháng 6 thì đây là mặt hàng xuất khẩu chủ yếu, đảm bảo việc làm và thu nhập cho người lao động. Ngành đã xác định ngay từ đầu tháng 2, tài sản quan trọng nhất phải quyết tâm bảo vệ là lực lượng lao động lành nghề và vị trí trong chuỗi cung ứng toàn cầu, với mục tiêu phải đủ năng lực phục hồi ngay khi thị trường có dấu hiệu ấm lại. Chính với quan điểm đó, nên Ngành Dệt May và Da giày đã cơ bản đảm bảo việc làm cho một lực lượng lao động rất lớn, lên đến hơn 4 triệu người, dù việc làm ít đi, thu nhập ít đi nhưng vẫn trên mức tối thiểu và không làm mất việc của người lao động, góp phần đảm bảo trật tự, an toàn xã hội.

Riêng với Sicbo Tài Xỉu Sảnh Rồng , năm 2020, tuy KNXK giảm 10%, lợi nhuận giảm 15%, nhưng tiền lương chỉ giảm 4,5%, đạt trung bình 8,05 triệu đồng/người/tháng; giữ đủ việc làm cho 150.000 lao động; giảm giờ làm trên 12%, tiền lương thực tế theo giờ tăng trên 8%; đặc biệt chưa phải nhận các khoản trợ cấp cho lao động để giữ được vị thế của doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng. Đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm, Thủ tướng đã có hai cuộc làm việc với ngành Dệt May, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trực tiếp chỉ đạo ngành sản xuất đồ PPE, các Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài Chính, Thống đốc Ngân hàng, Bộ Lao động đều có cuộc làm việc với Tập đoàn trong thời gian cao điểm dịch Covid-19  giúp doanh nghiệp tự tin, ổn định sản xuất và chấp nhận sản xuất mọi mặt hàng có thể chỉ để duy trì việc làm và thu nhập cho người lao động.

Theo các dự báo của thế giới, thị trường dệt may phục hồi cầu về mức 2019 sớm nhất là Quý 2/2022, chậm nhất là Quý 4/2023. Chính vì vậy, năm 2021 vẫn còn là năm thị trường tiếp tục khó khăn, bất định, phụ thuộc vào tình hình dịch bệnh trên thế giới. Nhiều đặc điểm mới của chuỗi cung ứng sẽ được thiết lập:

• Xu thế giảm giá chi phối toàn thị trường;
• Hàng hóa đơn giản, thay thế hàng thời trang, dẫn tới nhiều năng lực sản xuất dư thừa nhưng năng lực mới lại thiếu hụt;
• Kinh doanh online, giảm trung gian, đòi hỏi quản trị và giao tiếp số với toàn bộ các thành phần của chuỗi cung ứng.

Xác định rõ các thách thức của năm 2021, Ngành Dệt May Việt Nam và Sicbo Tài Xỉu Sảnh Rồng đặt kế hoạch cao là đạt KNXK 2021 tương đương với 2019, nhanh hơn thị trường chung từ 9 tháng đến 2 năm. Với mục tiêu cao cho năm 2021 là XK 39 tỷ USD, mục tiêu trung bình là 38 tỷ USD.

Để đạt được mục tiêu này, thay mặt cộng đồng doanh nghiệp, ông Lê Tiến Trường nêu các kiến nghị:

1. Chính phủ tiếp tục duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, tỷ giá, lãi suất. Quan tâm tiếp tục giảm được lãi suất vay dài hạn vì năm 2021 bắt đầu vào chu kỳ đầu tư đáp ứng các yêu cầu mới hậu Covid-19, cũng như đầu tư sản xuất nguyên liệu phục vụ đáp ứng quy tắc xuất xứ của các FTA. Hệ thống ngân hàng thương mại linh hoạt trong đánh giá tín nhiệm, sau một năm khó khăn hiệu quả thấp, các dự án đầu tư của dệt may, nhất là đầu tư sản xuất sợi, vải không còn được thứ tự ưu tiên cao, tiếp cận vốn khó, lãi suất cao nên rất cần sự đánh giá lại cho giai đoạn mới tương ứng với tốc độ phục hồi của thị trường.
2. Chính phủ có chính sách cụ thể cho phát triển công nghiệp hỗ trợ dệt may, kể cả không gian phát triển và các điều kiện kích thích phát triển. Các địa phương ủng hộ Dệt May phát triển trên nguyên tắc phát triển bền vững, sản xuất sạch mà DN Dệt May phải tuân thủ theo quy ước toàn cầu của chuỗi cung ứng.
3. Chính phủ tiếp tục chỉ đạo tiết giảm được chi phí ngoài sản xuất, nhất là các chi phí logistic thông qua quy hoạch mạng lưới logistic quốc gia, cùng các chi phí thuế quan khác.
4. Bộ Công Thương tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp khai thác hiệu quả các FTA thông qua hướng dẫn sớm nhất các quy trình đáp ứng Quy tắc xuất xứ, có cổng thông tin tra cứu lợi ích các FTA do hiện nay Việt Nam đã có tới 17 FTA, có quốc gia có cùng lúc 4 FTA với Việt Nam như Nhật Bản (RCEP, CPTPP, Asean-JP, VN-JP) dẫn tới doanh nghiệp có thể lựa chọn không tối ưu.

“Với niềm tin sâu sắc vào sự lãnh đạo của Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương luôn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho DN, Ngành Dệt May quyết tâm thực hiện mục tiêu trở lại mạnh mẽ năm 2021 với KNXK từ 38-39 tỷ USD.” – Ông Lê Tiến Trường nêu rõ.