Trong thời kỳ đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp Dệt May Việt Nam bị ảnh hưởng rất nhiều, trong đó có các DN trong Tập đoàn DMVN (Vinatex). Vốn đã quen với tinh thần tự lực cánh sinh, nên các DN dù chưa được hưởng lợi trong gói hỗ trợ của Chính phủ thì vẫn bằng mọi cách xoay sở để đảm bảo có việc làm cho người lao động.

Bà Phạm Nguyên Hạnh – Phó TGĐ Vinatex

Chúng ta cùng trò chuyện với bà Phạm Nguyên Hạnh – Phó TGĐ Vinatex để cùng tìm hiểu vì sao các DN dệt may trong Tập đoàn chưa tiếp cận được gói hỗ trợ của Chính phủ.

Thưa bà, trước tình hình các DN và người lao động bị ảnh hưởng nặng nề do đại dịch Covid-19, Chính phủ đã ban hành Nghị định (*) về gói hỗ trợ NLĐ mất việc làm, và giãn, giảm thuế cho DN,… Vậy chính sách hỗ trợ nói trên của Chính phủ có ý nghĩa gì đối với Vinatex và các DN thành viên?

Chính sách hỗ trợ của Chính phủ là rất tốt với doanh nghiệp, bởi với doanh nghiệp lúc này, giảm được áp lực bất cứ dòng tiền ra nào đều vô cùng quan trọng đối với sự sống còn của doanh nghiệp. Chính sách hỗ trợ này thể hiện sự đồng cảm, sẻ chia của Chính phủ trong thời đoạn khó khăn, thách thức nhất của DN DMVN, là nguồn động viên giúp DN vượt qua, tránh được phá sản, duy trì việc làm cho NLĐ trong và sau dịch, đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, với các DN trong Tập đoàn DMVN, thì gói hỗ trợ 62 nghìn tỷ đồng dành cho NLĐ mất việc lại không áp dụng được.

Bà có thể giải thích rõ hơn không?

Điều 5  của Chính phủ về gói hỗ trợ 62 nghìn tỷ đồng nhằm giúp các đối tượng là người làm việc theo Hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc, lao động tự do bị mất việc làm (50%). Các DN trong Tập đoàn, nếu để mất việc làm tới 50% thì tương đương với phá sản. Do đó, mọi lãnh đạo DN đều phải lo lắng ngày đêm, xoay sở để làm sao không bị rơi vào tình trạng đó. Tìm các việc cho công nhân làm, thậm chí dốc cả nguồn dự trữ ra để nuôi công nhân, giữ chân họ ở lại để sau đại dịch, có thể lập tức sản xuất được ngay với các đơn hàng lớn.

Vậy những việc bù đắp đó là gì, thưa bà?

Các DN đã chuyển sang may các mặt hàng phòng chống dịch như khẩu trang, quần áo phòng dịch, các sản phẩm phòng dịch khác, tận dụng nguồn vải có sẵn để may hàng nội địa, gia công chờ thời cơ. Có DN vẫn nhận đơn hàng của nước ngoài, dù chấp nhận mở LC trả chậm. Bên cạnh đó, DN cũng vận động công nhân chia sẻ, hỗ trợ, chịu giảm một chút thu nhập, để giữ cho DN tồn tại đến khi có thể hoạt động trở lại bình thường. Các cổ đông cũng vào cuộc, sẵn sàng giảm mức chia cổ tức, thời gian nhận cổ tức chậm hơn, dành nguồn tiền trả lương cho công nhân và giúp doanh nghiệp có dòng tiền để duy trì hoạt động SXKD…

Còn các gói giảm, hoãn thuế có mang lại lợi ích cụ thể nào về dòng tiền cho DN DM đến nay không, thưa bà?

Hiện nay kể cả các gói giảm hay giãn thuế đều chưa thực sự áp dụng được bởi với DN dệt may, mức độ giãn, giảm thuế ảnh hưởng không lớn vì phần lớn các DN dệt may làm xuất khẩu nên không có thuế VAT. Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2019 thì các DN đã tạm nộp hàng quý, số còn lại chưa nộp chỉ là 1 quý, trong khi quý I/2020 thì không có lợi nhuận nên thực chất chiểu theo chính sách này thì DN dệt may cũng không được giảm. Tiền thuê đất tỷ trọng trong chi phí thấp, nên cũng không tác động được đáng kể khi được gia hạn nộp. Do đó, đối với các DN dệt may thì quan trọng nhất là hoãn đóng bảo hiểm xã hội, phí công đoàn, bảo hiểm thất nghiệp vì chi phí này lên tới 34% của quỹ lương (mà quỹ lương chiếm 60% chi phí DN may) và tỷ trọng chi đóng bảo hiểm xã hội, phí công đoàn, bảo hiểm thất nghiệp lên tới 20% tổng chi phí toàn DN.

Thực tế DN dệt may đang tạo việc làm cho nhiều NLĐ, có bị thiệt hại từ Covid-19 mà lại khó tiếp cận các gói hỗ trợ do điều kiện chưa đạt tới. Vậy theo bà, cần kiến nghị gì với Chính phủ để tiếp sức cho DN dệt may?

Chúng tôi đã cùng Hiệp hội DMVN (Vitas) kiến nghị với Chính phủ về các thuế TNDN, tiền thuê đất mà DN dệt may nào đã nộp cho năm 2019 nên được trừ vào các phí cần đóng như Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, phí công đoàn… của năm 2020. Đặc biệt, với việc trả chậm hai loại quỹ hưu trí và tử tuất trong Bảo hiểm xã hội, thiết nghĩ nên miễn luôn cho DN, bởi trong nhiều năm, DN đã đóng bảo hiểm xã hội rất đầy đủ rồi, nay có khó khăn thì nên miễn để DN dùng ngay tiền đó nuôi công nhân trong hiện tại. Các DN của Vinatex hầu hết đang dốc nguồn dự phòng ra để trả lương cho công nhân, và xác định rõ năm nay chỉ phấn đấu để DN tồn tại, giữ chân NLĐ, chứ không tính đến việc kinh doanh sinh lời. Nếu tình trạng thiếu đơn hàng tiếp tục kéo dài, thì không DN nào chịu đựng được, và rất cần hỗ trợ trực tiếp cho DN, ngay khi DN chứng minh được việc bị giảm từ 30% doanh thu.

Về phía các ngân hàng, hiện có những doanh nghiệp than rằng mặc dù doanh nghiệp đang gặp khó nhưng các ngân hàng vẫn không hạ chuẩn cho vay, bà ý kiến gì về vấn đề này?

Có thể trường hợp đó là ở các DN khác, chứ không rơi vào các DN trong Vinatex. Từ trước tới nay, các DN trong Tập đoàn luôn ở mức chuẩn tín dụng tốt, và được vay lãi suất tốt, cho nên hiện tại chưa có DN nào trong Vinatex đề nghị ngân hàng hỗ trợ hạ chuẩn cho vay. Tới đây, nếu tình hình có khó khăn hơn, mà DN nào của Vinatex cần hạ chuẩn cho vay, thì ngân hàng sẽ xử lý với từng trường hợp.

Xin cảm ơn bà!

• Nghị quyết 42 và Quyết định 15 của Thủ tướng Chính phủ thực hiện gói hỗ trợ an sinh xã hội 62 nghìn tỷ cho người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng sâu bởi dịch COVID-19. Gói hỗ trợ an sinh xã hội này là một quyết định chưa có trong tiền lệ, thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với Nhân dân.

Bài: Kiều Mai (Thực hiện)